Czy fotowoltaika działa, gdy nie ma energii?

EnergyTest
7/5/2024

Sprzedawcy fotowoltaiki często przekonują klientów, że pozyskiwanie energii ze słońca daje niezależność od zewnętrznych źródeł. Czy rzeczywiście fotowoltaika działa, gdy nie ma energii? Nie do końca – a w każdym razie: nie w każdym przypadku. Jakie warunki muszą zostać spełnione, by instalacja fotowoltaiczna mogła działać bez dodatkowego zasilania?

Moduły fotowoltaiczne bez odbioru energii – czy to możliwe?

Produkcja energii ze słońca odbywa się w modułach fotowoltaicznych. Trzeba jednak wiedzieć, że w ich ogniwach generowana jest energia prądu stałego (DC). Tymczasem urządzenia elektryczne w domu czy firmie potrzebują do działania energii prądu przemiennego (AC). Zmiana energii prądu stałego w energię prądu przemiennego odbywa się w specjalnym urządzeniu – falownik. I to właśnie falownik potrzebuje do działania dostaw energii z zewnątrz: z sieci energetycznej lub innych źródeł.

Jak działają moduły fotowoltaiczne bez odbioru energii? W większości przypadków – po prostu przestają działać. Jeśli parametry energii nie mogą zostać zmienione w falowniku, ich praca nie jest możliwa. Są jednak pewne wyjątki – istnieją rodzaje instalacji fotowoltaicznych, w których brak energii z sieci nie jest problemem.

Fotowoltaika a brak energii w sieci – jakie znaczenie ma rodzaj instalacji?

Większość systemów fotowoltaicznych w Polsce to systemy on-grid, czyli takie, które są podłączone do publicznej sieci energetycznej. Nie jest to jednak jedyne możliwe rozwiązanie. Jeśli chcesz zabezpieczyć się na wypadek braku energii w sieci, możesz rozważyć montaż innego rodzaju instalacji, dającego większą niezależność.

Czym różnią się poszczególne systemy i jak działa fotowoltaika, gdy nie ma energii w każdym z przypadków? Różnice polegają na tym, co dzieje się z nadwyżkami energii. Sprawdź, jak wygląda to w instalacjach on-grid, off-grid i hybrydowych.

Instalacja on-grid

W przypadku instalacji on-grid wyprodukowana energia zużywana jest na bieżąco, a ewentualna nadwyżka przekazywana jest do sieci. Ta energia jest rozliczana przez operatora sieci – mówiąc w skrócie, środki uzyskane ze sprzedaży energii z fotowoltaiki można wykorzystać do zakupu  w przypadku, gdy moduły nie produkują wystarczająco dużo energii.

Instalacje on-grid są popularnym rozwiązaniem, trzeba jednak pamiętać, że jeśli nie zostaną wyposażone w magazyn energii, nie będą w żaden sposób kumulowały energii. A zatem – odpowiedź na pytanie: czy fotowoltaika działa, gdy nie ma energii – w przypadku tego typu instalacji będzie przecząca.

Instalacja off-grid

Instalacje off-grid to takie, które nie wymagają podłączenia do sieci energetycznej. Cała wyprodukowana przez moduły fotowoltaiczne energia jest zużywana w ramach autokonsumpcji. Ewentualne nadwyżki można przechowywać w magazynie energii. I to właśnie zasoby z magazynu są zabezpieczeniem w razie braku możliwości wygenerowania energii słonecznej przez moduły. Dzięki takiemu rozwiązaniu instalacja fotowoltaiczna działa niezależnie od przerw w dostawach energii przez zakład energetyczny.

Instalacja hybrydowa

Instalacja hybrydowa łączy w sobie cechy instalacji on-grid i off-grid. Standardowo jest połączona z siecią, a w przypadku braku dostępu do sieci przechodzi w inny tryb działania. Do pracy potrzebuje magazynu energii – dzięki temu w razie braku zasilania może pobierać go z własnego źródła.

Czy taka fotowoltaika działa, gdy nie ma energii? Awaria sieci nie jest przeszkodą do pracy falownika – w takim przypadku urządzenie przełącza się na zasilanie awaryjne i pobiera energię z akumulatora.

W przypadku każdego rodzaju instalacji warto mieć na uwadze inne możliwe przyczyny awarii – wina nie zawsze leży po stronie zakładu energetycznego. Dowiedz się więcej: Jakie są sygnały ostrzegawcze awarii systemu fotowoltaicznego?

Jak zapobiec przerwom w działaniu instalacji fotowoltaicznej w przypadku awarii sieci?

Najskuteczniejszy sposób na uniezależnienie się od przerw w zasilaniu to właśnie inwestycja w odpowiedni rodzaj instalacji – off-grid lub hybrydową. Magazyn energii zapewnia zasoby do działania falownika niezależnie od stanu infrastruktury, za którą odpowiada zakład energetyczny.

A co, jeśli Twój system fotowoltaiczny to instalacja podłączona do sieci publicznej? Czy w takim przypadku jesteś skazany na problemy w działaniu fotowoltaiki z powodu przerw w dostawach energii? Pośrednim rozwiązaniem jest wykorzystanie agregatu prądotwórczego jako źródła zasilania awaryjnego. Trzeba jednak pamiętać, że podłączenie agregatu jest możliwe tylko w przypadku instalacji niektórych producentów.

Moduły PV bez odbioru energii z sieci – czy warto zainwestować w takie rozwiązanie?

Brak energii w przypadku, gdy awarie zdarzają się kilka razy w roku, nie jest szczególnie kłopotliwy. Jeśli jednak awarie sieci zdarzają się częściej, np. z powodu przestarzałej infrastruktury w okolicy, warto zainwestować w rozwiązania, które pozwolą fotowoltaice działać bez dostępu energii z zewnątrz.

Przed podjęciem decyzji zawsze warto przeanalizować wszystkie „za” i „przeciw” – najlepiej konsultując się ze specjalistami. Profesjonalni instalatorzy pomogą także dobrać odpowiednią moc instalacji i zaproponują komponenty jakości, co pozwoli Ci uniknąć obniżenia wydajności. Przeczytaj więcej na ten temat: Utrata mocy w instalacji fotowoltaicznej – jakie są przyczyny?

Pamiętaj, że awarie po stronie dostawcy energii nie zawsze są przyczyną problemów. Sprawdź inne możliwości: Co zrobić, gdy fotowoltaika się wyłącza?