Czy fotowoltaika działa, gdy nie ma energii?


Sprzedawcy fotowoltaiki często przekonują klientów, że pozyskiwanie energii ze słońca daje niezależność od zewnętrznych źródeł. Czy rzeczywiście fotowoltaika działa, gdy nie ma energii? Nie do końca – a w każdym razie: nie w każdym przypadku. Jakie warunki muszą zostać spełnione, by instalacja fotowoltaiczna mogła działać bez dodatkowego zasilania?
Moduły fotowoltaiczne bez odbioru energii – czy to możliwe?
Produkcja energii ze słońca odbywa się w modułach fotowoltaicznych. Trzeba jednak wiedzieć, że w ich ogniwach generowana jest energia prądu stałego (DC). Tymczasem urządzenia elektryczne w domu czy firmie potrzebują do działania energii prądu przemiennego (AC). Zmiana energii prądu stałego w energię prądu przemiennego odbywa się w specjalnym urządzeniu – falownik. I to właśnie falownik potrzebuje do działania dostaw energii z zewnątrz: z sieci energetycznej lub innych źródeł.
Jak działają moduły fotowoltaiczne bez odbioru energii? W większości przypadków – po prostu przestają działać. Jeśli parametry energii nie mogą zostać zmienione w falowniku, ich praca nie jest możliwa. Są jednak pewne wyjątki – istnieją rodzaje instalacji fotowoltaicznych, w których brak energii z sieci nie jest problemem.
Fotowoltaika a brak energii w sieci – jakie znaczenie ma rodzaj instalacji?
Większość systemów fotowoltaicznych w Polsce to systemy on-grid, czyli takie, które są podłączone do publicznej sieci energetycznej. Nie jest to jednak jedyne możliwe rozwiązanie. Jeśli chcesz zabezpieczyć się na wypadek braku energii w sieci, możesz rozważyć montaż innego rodzaju instalacji, dającego większą niezależność.
Czym różnią się poszczególne systemy i jak działa fotowoltaika, gdy nie ma energii w każdym z przypadków? Różnice polegają na tym, co dzieje się z nadwyżkami energii. Sprawdź, jak wygląda to w instalacjach on-grid, off-grid i hybrydowych.
Instalacja on-grid
W przypadku instalacji on-grid wyprodukowana energia zużywana jest na bieżąco, a ewentualna nadwyżka przekazywana jest do sieci. Ta energia jest rozliczana przez operatora sieci – mówiąc w skrócie, środki uzyskane ze sprzedaży energii z fotowoltaiki można wykorzystać do zakupu w przypadku, gdy moduły nie produkują wystarczająco dużo energii.
Instalacje on-grid są popularnym rozwiązaniem, trzeba jednak pamiętać, że jeśli nie zostaną wyposażone w magazyn energii, nie będą w żaden sposób kumulowały energii. A zatem – odpowiedź na pytanie: czy fotowoltaika działa, gdy nie ma energii – w przypadku tego typu instalacji będzie przecząca.
Instalacja off-grid
Instalacje off-grid to takie, które nie wymagają podłączenia do sieci energetycznej. Cała wyprodukowana przez moduły fotowoltaiczne energia jest zużywana w ramach autokonsumpcji. Ewentualne nadwyżki można przechowywać w magazynie energii. I to właśnie zasoby z magazynu są zabezpieczeniem w razie braku możliwości wygenerowania energii słonecznej przez moduły. Dzięki takiemu rozwiązaniu instalacja fotowoltaiczna działa niezależnie od przerw w dostawach energii przez zakład energetyczny.
Instalacja hybrydowa
Instalacja hybrydowa łączy w sobie cechy instalacji on-grid i off-grid. Standardowo jest połączona z siecią, a w przypadku braku dostępu do sieci przechodzi w inny tryb działania. Do pracy potrzebuje magazynu energii – dzięki temu w razie braku zasilania może pobierać go z własnego źródła.
Czy taka fotowoltaika działa, gdy nie ma energii? Awaria sieci nie jest przeszkodą do pracy falownika – w takim przypadku urządzenie przełącza się na zasilanie awaryjne i pobiera energię z akumulatora.
W przypadku każdego rodzaju instalacji warto mieć na uwadze inne możliwe przyczyny awarii – wina nie zawsze leży po stronie zakładu energetycznego. Dowiedz się więcej: Jakie są sygnały ostrzegawcze awarii systemu fotowoltaicznego?

Jak zapobiec przerwom w działaniu instalacji fotowoltaicznej w przypadku awarii sieci?
Najskuteczniejszy sposób na uniezależnienie się od przerw w zasilaniu to właśnie inwestycja w odpowiedni rodzaj instalacji – off-grid lub hybrydową. Magazyn energii zapewnia zasoby do działania falownika niezależnie od stanu infrastruktury, za którą odpowiada zakład energetyczny.
A co, jeśli Twój system fotowoltaiczny to instalacja podłączona do sieci publicznej? Czy w takim przypadku jesteś skazany na problemy w działaniu fotowoltaiki z powodu przerw w dostawach energii? Pośrednim rozwiązaniem jest wykorzystanie agregatu prądotwórczego jako źródła zasilania awaryjnego. Trzeba jednak pamiętać, że podłączenie agregatu jest możliwe tylko w przypadku instalacji niektórych producentów.
Moduły PV bez odbioru energii z sieci – czy warto zainwestować w takie rozwiązanie?
Brak energii w przypadku, gdy awarie zdarzają się kilka razy w roku, nie jest szczególnie kłopotliwy. Jeśli jednak awarie sieci zdarzają się częściej, np. z powodu przestarzałej infrastruktury w okolicy, warto zainwestować w rozwiązania, które pozwolą fotowoltaice działać bez dostępu energii z zewnątrz.
Przed podjęciem decyzji zawsze warto przeanalizować wszystkie „za” i „przeciw” – najlepiej konsultując się ze specjalistami. Profesjonalni instalatorzy pomogą także dobrać odpowiednią moc instalacji i zaproponują komponenty jakości, co pozwoli Ci uniknąć obniżenia wydajności. Przeczytaj więcej na ten temat: Utrata mocy w instalacji fotowoltaicznej – jakie są przyczyny?
Pamiętaj, że awarie po stronie dostawcy energii nie zawsze są przyczyną problemów. Sprawdź inne możliwości: Co zrobić, gdy fotowoltaika się wyłącza?